Foto: Tef in Duitsland, 3 weken na zaaien. (Foto Dairyconsult) 

De zomers van de afgelopen jaren waren droog en warm, de opbrengst van gras was hierdoor minder. De vraag is of er voergewassen zijn die beter geschikt zijn voor warme en droge omstandigheden. In de Verenigde Staten en Canada is Teff voergewas dat toenemend populair is onder veehouders, en tefhooi is populair onder paardenhouders. Teff is net zoals bv Mais en Sorghum een C4 gewas, het fotosynthese proces van C4 gewassen is 50% efficiënter dan bij C3 gewassen zoals bv granen, raaigrassen en aardappelen.  Hierdoor kunnen C4 gewassen veel sneller groeien bij veel zonlicht en warmte, door minder respiratie is het watergebruik efficiënter dan bij C3 gewassen (Wang et al., 2012). Teff is een zeer oud cultuurgewas dat van oorsprong wordt gebruikt in Ethiopië waar het sinds duizenden jaren als graan wordt verbouwd (Ketema, 1997). 

Teff wordt gezien als het snelst groeiende voergewas. Het kan 45 tot 55 dagen na zaaien gemaaid worden in laat vegetatief groeistadium (Miller, 2011) het is dan 75 tot 90 cm hoog. In tegenstelling tot andere C4 voedergewassen gewassen zoals mais en sorghum, heeft teff meer een grasstructuur met lange dunne bladen, het is bladrijk en heeft dunne stengels. De voederwaarde van Teff is vergelijkbaar aan Timotheegras, het gewas is geschikt voor beweiding, het maken van hooi en om in te kuilen, en kan ca 2 tot 3 keer gemaaid worden, als dit in het laat vegetatief stadium gebeurd. Teff is eenjarig en gaat in de winter dood, de plant kan niet tegen vorst. 

Vanwege het dichte wortelstelsel wordt Teff in de Verenigde staten toegepast als groenbemester, en het wordt gebruikt om erosie te voorkomen (Hunter et al., 2007). Teff is bestand tegen zeer natte bodemomstandigheden en tegen droogte. In een koude bodem kan het gewas niet kiemen, de bodem moet minstens 18°C of warmer zijn. (Miller, 2014).  

De opbrengen van Teff lijken vergelijkbaar met mais en sorghum, als de omstandigheden goed zijn kan het gewas veel biomassa produceren, zie tabel 1. Bij voldoende stikstofgemesting is een ruw eiwitgehalte van 15 tot 16% mogelijk. De optimale stikstofgift is 50 kg per ha, volgens proeven op vier locaties in new York, hogere stikstofgift zorgde niet voor meer opbrengst (Hunter, 2007). 

Tabel 1: opbrengsten van Teff als voerdergewas in twee Amerikaanse staten. 

 aantal sneden aantal metingen ton DS per ha 
opbrengstjaar 2007:       
Wisconsin 14,6 
Californië 14,1 
opbrengstjaar 2008:    
Wisconsin 12,1 
Californië 11,8 
opbrengstjaar 2009:    
Wisconsin 24 15,8 
Californië 24 19,7 
3 jaar gemiddelde:    
Wisconsin   14,4 
Californië   15,2 
Bron: Miller, 2014 

Voederwaarde is vergelijkbaar met timotheegras. Er zijn een paar gepubliceerde voedings onderzoeken, zoals bijvoorbeeld Saylor et al (2018) zij vervangen luzernehooi en snijmaiskuil in een rantsoen voor hoogproductieve koeien met tefhooi en behalen vergelijkbare productieresultaten. 

Kritisch punt bij het verbouwen is het zaaien, de tef moet zeer ondiep gezaaid worden, namelijk op 4 mm diepte in een erg fijn bewerkt zaaibed. Dat is omdat het zaad erg klein is ca 1,3 milj. zaden per kg, 10 kg zaad per ha is voldoende. 

Conclusie: Tef lijkt een handige tussenvrucht, die in de zomer zeer snel voor veel opbrengst kan zorgen, dit kan bijzonder praktisch zijn bij een ruwvoertekort. Door de dichte beworteling en het feit dat de plant sneller dan onkruid kan groeien en na een jaar volledig uit zichzelf dood gaat past dit gewas goed binnen duurzame landbouw. 

Referenties: 

Hunter, M., Barney, P., Kilcer, T., Cherney, J., Lawrence, J., & Ketterings, Q. (2007). Teff as emergency forage. Cornell Univ.Coop.Ext., Agronomy Fact Sheet24

Ketema, S. (1997). Tef. Eragrostis tef (Zucc.) Trotter. Promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. 12. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy. 

Miller. (2014). Teff Grass. Crop Overview and Forage Production Guide

Saylor, B. A., Min, D. H., & Bradford, B. J. (2018). Productivity of lactating dairy cows fed diets with teff hay as the sole forage. Journal of Dairy Science101(7), 5984–5990. https://doi.org/10.3168/jds.2017-14118 

Wang, C., Guo, L., Li, Y., & Wang, Z. (2012). Systematic Comparison of C3 and C4 Plants Based on Metabolic Network Analysis. BMC Systems Biology6(SUPPL.2), S9. https://doi.org/10.1186/1752-0509-6-S2-S9