Gecondenseerde tanninen in het rantsoen kunnen in hoge concentraties de afbraak van eiwit in de pens  (Bryner et al., 2009) behoorlijk verminderen. Deze tanninen zijn zogenaamde ‘plant secundairy methabolites’ stoffen die planten produceren met een bijzondere functie, meestal om zichzelf te beschermen. Gecondenseerde tanninen verminderen ammoniak en methaan vorming in de pens (Waghorn et al., 2002) en verminderen eiwitafbraak gedurende het inkuilproces (Broderick et al., 2017 en Lorens et al., 2010) vooral omdat ze complexen vormen met eiwitten en met vezels. Lorenz et al (2010) laten zien dat het oplosbaar eiwitgehalte in vers ingekuilde sainfoin na 60 dagen inkuilen 21 tot 31% van het ruweiwit is, grasklaver dat op dezelfde manier werd ingekuild bevatte 54 tot 64%  oplosbaar eiwit.

Om die reden lijken ruwvoersoorten met veel tanninen interessant. Sommige vlinderbloemige voedergewassen waarvan rolklaver en sainfoin het meest voorkomend zijn in onze klimaatzone, bevatten hoge gehalten aan gecondenseerde tanninen. Rolklaver bevat 0,6 tot 1,6% van de droge stof, afhankelijk van het ras (Broderick et al., 2017). Sainfoin bevat duidelijk hogere gehalten aan tanninen, Nguyen Thi Huyen et al., 2016 vermeld in Sainfoinkuil een gehalte van 3,1% per kg DS.

Het effect van de gecondenseerde tanninen is meer bestendig eiwit, dit kan een positief effect hebben op de melkproductie en groei blijkt uit meerdere onderzoeken. Het meest duidelijk is Hymes-Fecht et al 2013 zij vervangen in rantsoenen met 70% ruwvoer resp. 59% luzernesilage en 50% rode klaverkuil met 60%  rolklaversilages met drie verschillende tanninen gehalten. In rantsoenen met rolklaverkuil is de melkproductie en droge stofopname hoger. Christensen et al., 2015 laten een iets hogere melkproductie zien wanneer zij 40% luzernehooi voor de helft of helemaal vervangen met rolklaverhooi, erg interessant is dat zij een duidelijk hogere microbiële eiwitproductie meten als gevold van rolklaverinzet. Waghorn (2008) meldt een verhoogde wolproductie en meer groei bij schapen als gevolgd van gecondenseerde tanninen. Nguyen Huyen et al., 2016  vervangen in een rantsoen met 60% graskuil, 30% van de graskuil met sainfoinkuil en zien een hogere melkproductie. Niet alle onderzoeken laten een hogere productie zien, Broderick et al., 2017 vervangen 51% luzernekuil met drie verschillende rolklaverkuilen, met verschillende tanninen gehalten, slecht bij één rolklaverkuil met is er sprake van een licht verhoogde productie.

De meeste onderzoeken laten lagere ammoniagehalten in de pens zien, en lagere melk-ureumgehalten als gevolg van inzet van Sainfoin of van rolklaver. Dit is het logische gevolg van minder eiwitafbraak in de pens, hierdoor is het eiwit bestendiger, er zal meer stikstof in de mest komen (Hymes-Fecht et al 2013). Dit laat zien gecondenseerde tanninen zelfs zonder hogere melkproductie al interessant kunnen zijn, want het grootste meest schadelijke stikstof verlies in de melkveehouderij is stikstofverlies in de urine, dit wordt namelijk in ammoniak omgezet en vervluchtigt voor een groot deel in tegenstelling tot stikstof in vaste vorm in de mest. Zo laten Powel et al (2009) laten zien dat de mest van koeien gevoerd met taninnenrijke rolklaver meer stikstof uit ADIN bevat (aan NDF gebonden onverteerbare stikstof) en minder urine stikstof ten opzichte van rantsoenen met luzerne en rode klaver. De ADIN stikstof in de mest kan niet vervluchtigen zoals de stikstof in urine die naar ammoniak kan worden omgezet.

Referenties

Broderick, G. A., Grabber, J. H., & Muck, R. E. (2017). Replacing alfalfa silage with tannin containing birdsfoot trefoil silage in total mixed rations for lactating dairy cows 1. Journal of Dairy Science, 100(5), 3548–3562. https://doi.org/10.3168/jds.2016-12073

Bryner, S. F., Scheeder, M. R. L., Wettstein, H., Leiber, F., Kreuzer, M., & Soliva, C. R. (2009). Evidence for the inhibition of the terminal step of ruminal α-linolenic acid biohydrogenation by condensed tannins. Journal of Dairy Science, 92(1), 177–188. https://doi.org/10.3168/jds.2008-1117

Carulla, J. E., Kreuzer, M., Machmüller, A., & Hess, H. D. (2005). Supplementation of Acacia mearnsii tannins decreases methanogenesis and urinary nitrogen in forage-fed sheep. Australian Journal of Agricultural Research, 56(9), 961. https://doi.org/10.1071/ar05022

Christensen, R. G., Yang, S. Y., Eun, J., Young, A. J., Hall, J. O., & Macadam, J. W. (2015). Effects of feeding birdsfoot trefoil hay on neutral detergent fiber digestion , nitrogen utilization efficiency , and lactational performance by dairy cows 1. Journal of Dairy Science, 98(11), 7982–7992. https://doi.org/10.3168/jds.2015-9348

Huyen, N. T. (2016). Sainfoin (Onobrychis viciifolia): a forgotten crop for dairy cows with future potential. PhD Thesis. Retrieved from https://www.escholar.manchester.ac.uk/api/datastream?publicationPid=uk-ac-man-scw:120238&datastreamId=FULL-TEXT.PDF

Hymes-Fecht , U. C., G. A. Broderick , 2 R. E. Muck, and J. H. G. (2013). Replacing alfalfa or red clover silage with birdsfoot trefoil silage in total mixed rations increases production of lactating dairy cows 1. Journal of Dairy Science, 96(1), 460–469. https://doi.org/10.3168/jds.2012-5724

Lorenz, M. M., Eriksson, T., & Udén, P. (2010). Effect of wilting, silage additive, PEG treatment and tannin content on the distribution of N between different fractions after ensiling of three different sainfoin (Onobrychis viciifolia) varieties. Grass and Forage Science, 65(2), 175–184. https://doi.org/10.1111/j.1365-2494.2010.00736.x

Powell, J. M., Broderick, G. A., Grabber, J. H., & Al, P. E. T. (2009). Technical note : Effects of forage protein-binding polyphenols on chemistry of dairy excreta. Journal of Dairy Science, 92(4), 1765–1769. https://doi.org/10.3168/jds.2008-1738

Waghorn, G. C., Tavendale, M. H., Woodfield, D. R., Grasslands, A., Bag, P., & North, P. (2002). Nzgrassland_Publication_477, 1–5. Retrieved from papers2://publication/uuid/F2B03BB3-49FE-4849-B6A9-09DB4F2E880F  Waghorn, G.C. (2008). Beneficial and detrimental effects of dietary condensed tannins for sustainable sheep and goat production-Progress and challenges. Animal Feed Science and Technology. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2007.09.013